vrijdag 29 november 2013

Luxe probleem

"Heb je niet te veel hobby's," mompelde mijn neef uit Amsterdam toen ik hem twee weken geleden meesleurde naar Lambiek, een stripspeciaalzaak niet ver van het Leidseplein. Hij kent mijn passie voor Amerika, film, voetbal en muziek. Allemaal op redelijk uitgebreide wijze. 

Waar de één wekelijks de kroeg induikt, graag gaat uiteten, dagelijks een pakje sigaretten rookt, een oude auto bezit, naar chique feestjes gaat, veel nieuwe kleren koopt of weet ik wat voor bijzonders doet, heb ik zo mijn eigen bezigheden. Ik drink en rook bij hoge uitzondering een goede sigaar en/of een glas wijn in eigen huis. That's it!  In de kroeg of een restaurant kom ik eigenlijk nooit. Soms tijdens de naderende feestdagen ga ik wel eens ergens een hapje eten of hef ik met vrienden/kennissen het glas om terug te kijken op een goed jaar. Verder nooit.

Terug naar mijn hobby's. Naast die voor mijn neef bekende passies, zag hij me dus ineens in een oud pandje met veel plezier tussen de stripboeken duiken. Op zich valt die hobby voor stripboeken wel mee. Het zijn eigenlijk redenen die louter met jeugdsentiment te maken hebben. Daarom houd ik me eigenlijk alleen bezig met Kuifje, Asterix plus Suske & Wiske. Van dit befaamde Vlaamse duo zoek ik de uitgaves met oude covers. Mijn broer nam ooit onze complete collectie mee toen hij het ouderlijk huis verliet. Het was een periode in mijn leven dat ik er niet veel waarde aan hechtte. Pas sinds een aantal jaren probeer ik de hele serie weer compleet te krijgen. Slechts bij vlagen koop ik er een paar. Een verborgen, kleine hobby dus. Niet vreemd dat mijn neef er niets van wist.

Mijn tijd en geld stop ik het meeste in de passies muziek, film en de Verenigde Staten. Voetbal volgt op grote afstand. Ik beperk me op het moment eigenlijk tot het bezoeken van de thuiswedstrijden van Ajax. Voetbal op TV is voor mij een redelijk gepasseerd station. Met uitzondering van de samenvattingen op zondagavond bij Studio Sport. De overkill aan live wedstrijden gaat aan mij voorbij. De zwetsprogramma's ben ik sowieso beu. De wekelijks wisselende meningen van zogenaamde kenners die meewaaien met de waan van de dag… ik kan ze niet meer horen. Zelfs lolbroek Van der Gijp zie ik al maanden niet meer. Soms bekijk ik de leukste grappen en grollen via korte clips op Facebook. Dat is genoeg.

Blijven drie echte hobby's over: Muziek, film en Amerika dus. Dan valt de schade wel mee. Maar om alles te zien, te lezen en te beluisteren van dat heilige drietal kom ik tijd te kort. Stapels boeken en dvd's plus een harde schijf vol documentaires schreeuwen om mijn aandacht. 

Altijd tijd te kort, maar nu met die lange kerstvakantie leek het ideaal weer een en ander af te vinken. Waar mee te beginnen? Die docuserie over de Tweede Wereldoorlog, maar ook die serie over de Vietnam Oorlog wil ik graag zien. Dvd's van muzikale helden die volgens vrienden, kennissen en pers briljant zijn. En dan natuurlijk nog een boekenkast vol (voornamelijk Amerikaans) historisch materiaal plus wat bio's van gestoorde rocksterren. Veel heb ik gelezen en gezien, maar ook heel veel nog niet. Ik heb al het voornemen om komend jaar eens niets te kopen en eerst bij te lezen en te kijken.
Nu mijn periode van rust is begonnen, probeerde ik een schifting van meest belangrijke zaken te maken. Al snel was mij duidelijk dat ik te veel wilde zien en lezen. Meer dan ik in een maand gedaan zou krijgen. Daarom maak ik maar geen prioriteitenlijstje en trek ik de komende weken gewoon iets uit de kast waar ik op dat moment zin in heb. Ja, ik geef toe: het is een luxeprobleem. 


Vanavond had de DVD Can't Stand Losing You van The Police de primeur. De docu was eerder dit jaar nog in filmhuizen te zien. Hierin komt het eerlijke verhaal voorbij van de band die eind jaren 70, begin jaren 80 de muziekwereld domineerde. Gemaakt door de ogen van gitarist Andy Summers. Terugkijkend vond hij zichzelf een 'Rock 'n Roll Asshole'. Niet gelukkig met alle roem, het geld en het enorme succes. Hilarisch is de scène als Summers tijdens de reunion tour van de band in 2007-2008 in Tokyo voorbij een karaokebar wandelt waar een groep Japanners 'Every Little Thing She Does is Magic' staat te blèren. Andy loopt met cameraman de bar binnen en zingt mee. Iedereen denkt: wie is die gek? Pas later zet hij zijn muts af en maakt Summers zich bekend.
Een meer dan goede documentaire en prima eerste keuze dus uit dat enorme aanbod van must see, must read materiaal voor deze kerstvakantie. Elke dag een nieuw keuze. Elke dag een nieuw luxeprobleem. Ik zou er zomaar aan kunnen wennen. 


Kerstvakantie!


Het is donderdag 28 november 2013, ergens tegen het einde van de middag als ik een tekst plus aantal foto’s op de server zet bij één van mijn opdrachtgevers. Daarna realiseer ik mij ineens: het is klaar voor dit jaar. Ik heb kerstvakantie!  

Ja, dat is verrekte vroeg in het seizoen. De rest mag nog minimaal drie weken doorgaan met werk of school, sommigen gaan ook tijdens de feestdagen door, maar voor mij is het inherent aan de opdrachtgevers die ik op dit moment heb. De laatste edities van dit jaar moeten voor kerst verspreid zijn. Nadat ik de artikelen heb geschreven, gaan ze vervolgens nog naar eindredactie, vormgevers, de drukker en tenslotte naar de distributie. 

Een blik op mijn omzetstaat over 2012 maakt duidelijk dat ik verleden jaar precies dezelfde situatie had. In de laatste week van november was het nog druk en ook daarna werd het stil. Links en rechts schreef ik nog een artikel in de dagen voor kerst, maar dat was allemaal onder het motto: vakantiewerk. Af en toe een middagje iets doen, is geen probleem. Maar voor de rest is het nu vijf weken afschakelen. Dat is niet erg, want net zoals in 2012 werkt ik afgelopen zomer gewoon door. Terwijl een groot deel van het land op het strand of in de tuinstoel lag, bergen beklom, boeken verslond of nieuwe culturen leerde kennen, werkte ik door. Zonder problemen overigens. Ik heb het één week geprobeerd om vrij te pakken, maar ook daarin heb ik zeker voor de helft gewerkt. Ook de rest van het jaar nam ik nauwelijks tot geen vrij; al neem ik wel mijn bewuste momenten van rust en ontspanning. Soms een dag of een dagdeel. Vaak is dat voldoende om bij te tanken. Nu heb ik dus voldoende vrije dagen over en een berg overwerk uren staan, zodat de maand december voor mijzelf is.

Een maand niet werken, betekent vanzelf een maand geen omzet. Misschien zouden één of twee weken doorknallen om die reden handig zijn, maar met mijn opdrachtgevers is dat op dit moment niet aan de orde en bovendien heb ik de laatste maanden top gedraaid en zeker in november voor twee maanden gewerkt. Wat houdt veel of hard werken voor een freelance journalist eigenlijk in? Het is vooral zaak dat je kwaliteit levert en alles op tijd af hebt. Ik weiger geen enkele opdracht; zeg nooit nee en dus ben bijna altijd wel bezig en moet er altijd wel iets gebeuren. Zeker in hectische tijden zoals de laatste weken is het dan passen en meten, doorschuiven, uit ervaring weten wat voorrang dient te krijgen en meer van dergelijke trucs. Dan is er zeven dagen per week druk op de ketel. En nu is die druk ineens weg. Dat is even raar. Het bakje met opdrachten is leeg. Ik moet even niks. Ik hoef even niks. Gewoon vijf weken rust. Het is misschien wel het mooiste geschenk dat je tijdens de feestdagen kunt krijgen.

In december 2012 genoot ik vooral van de rust en dat zal dit jaar niet anders zijn. Het is nu tijd voor wandelen, boeken, films, documentaires, een paar uitstapjes en wat vrienden bezoeken. Daarnaast is het tijd om nieuwe plannen uit te werken. 

In de afgelopen twee maanden zette ik dagelijks vijf beelden van de dag op Facebook. Het volgende kleine projectie is om in ieder geval tot aan het eind van deze vakantie elke dag een stukje op dit persoonlijke blog te plaatsen. Stukjes over ervaringen, ontmoetingen, gedachtes, terugblikken, hobby's, wensen, bezigheden, cultuur, natuur en herinneringen. Of gewoon een moment van de dag omschrijven. Misschien ook wel over niks doen, over verveling. Tenslotte ben ik journalist en geen fotograaf. Gewoon leeglopen boven het toetsenbord. Dat is ook de reden waarom dit blog is opgezet.

Verder ben ik met een fotograaf bezig een project op te zetten dat gerelateerd is aan mijn stad Venlo. Hoe en wat, zal op termijn duidelijk worden. We gaan het de komende weken verder vormgeven. 

Maar natuurlijk is er ook tijd om andere ideeën te concretiseren. Zaken die al lang door mijn hoofd spoken en waarvoor nu de tijd is om te kijken of het realistisch is. Gewoon vijf weken voor mezelf. Het was verleden jaar een genot. Dat zal de komende weken niet anders zijn.




woensdag 13 november 2013

Zoor vleis

"Als je een blog maakt, moet je er eigenlijk elke dag een stukje op schrijven." Ook dat zei de docent bij de cursus Popjournalistiek die ik hier al eerder aanhaalde. "Je moet kilometers maken als journalist. Het maakt niet uit als niemand in het begin je verhalen leest. Misschien alleen je moeder, je vrouw of een goede vriend. Blijf schrijven. Elke dag! Wie weet waar het toe leidt." 

Wat dat betreft moet ik hem toch enigszins teleurstellen. Het blog is geboren, maar elke dag een stukje schrijven, is nog niet gelukt. Hooguit één maal per week. En dat voor een journalist. Of misschien juist omdat ik al jaren als freelance journalist aan de slag ben. Ik heb mijn 'kilometers' al gemaakt. Maar aan de andere kant zie ik er ook wel de uitdaging in om elke dag toch iets op te schrijven. Net zoals ik me er nu al een maand toe zet om iedere dag vijf foto's/beelden/momenten op Facebook te plaatsen. Het liefst over mijn werk, maar anders over mijn leven, mijn hobby's en interesses want die lopen natuurlijk deels paralel met mijn werk of het werk dat ik ooit nog hoop te doen.

Vaak denk ik: waar moet ik in hemelsnaam elke dag over schrijven? Mijn etmaal is telkens weer gevuld. Goed gevuld mag ik wel zeggen. Om een stukje te schrijven moet mijn hoofd eigenlijk even leeg zijn. Daar krijg ik te weinig tijd voor. Tot vanmiddag. Toen was er zo'n moment. Ik was voor een interview in Posterholt en de volgende bus naar het station liet nog drie kwartier op zich wachten. Geloof me als ik zeg dat er in 45 minuten bij een verlaten bushalte van een Godvergeten plaatsje in Midden-Limburg veel door je hoofd gaat. Juist in die drie kwartier moest ik weer aan die docent denken en aan mijn blog. En het feit dat behalve de boodschap van een eigen blog starten er dan dus elke dag een nieuw stukje op zou moeten staan. Waarover dan verdomme? Dat ik vandaag in Posterholt was? Dat ik hier 45 minuten lang naar hetzelfde huis aan de overkant van de straat sta te kijken? Ik ben gewend dat mensen mij voeden met hun verhalen. Over hun leven, hun werk, de producten of diensten die ze aanbieden. Daarover schrijf ik dan. Door zo'n blog moet je het uit jezelf halen of juist heel alert zijn op de wereld om je heen. En van een futiliteit een leuk verhaal maken. Dat is andere koek. Zeker om dat dagelijks te doen.


Terwijl ik ronddartel op 3 a 5 vierkante meter klinkt het nieuwe album van Paul McCartney door de oordoppen van mijn iPod. Het ene moment concentreer ik mij meer op de muziek, een ander moment ligt de focus meer op de teksten en luister naar wat Sir Paul mij te vertellen heeft. Ik sta er rond etenstijd en het ruikt in die straat naar Zoor Vleis. Het maakt me hongerig. Door de geur denk ik ook aan mijn moeder. 75 is ze inmiddels en door allerlei kwaaltjes steeds minder vitaal. Ze wordt snel oud. Vroeger waren alle mensen met 75 oud. Zoals mijn oma. Die was met 75 een echte oma. Tegenwoordig dienen mensen van die leeftijd nog op seniorengym te zitten en in de ringen te hangen. Voor mijn moeder zit dat er niet meer in. Bijna elke woensdag haal ik voor haar friet met zoor vleis. Daar geniet ze van. Hoewel ze niet goed meer op haar dagelijks eten en voedingspatroon let, likt ze bij dat gerecht telkens weer haar vingers af. Ik zou willen dat ik haar nog meer van dergelijke kleine dingen zag genieten.

Voor mijn werk kom ik vaker in kleine gehuchten. Altijd groeten mensen elkaar daar. Ook degene die ze niet kennen. Iemand zoals ik.  Daar raakte ik vrij snel aan gewend en groet ook iedereen die me passeert in zo'n dorp. In Posterholt groette in die 45 minuten mij geen hond. Ja, een jong meisje dat op haar kleine fietsje heel stoer de stoep afstuiterde. Met een guitige en trotse lach keek ze mij aan. Na haar vriendelijke lach richting mij fietste ze onbevangen de wijde wereld in. Voor een kind is elk moment bijzonder. Vraag aan een kind wat ze die dag heeft gedaan en ze vertelt over tig verschillende dingen. Vraag aan een volwassene hoe zijn dag eruit zag en hij zegt: gewerkt en 's avonds met mijn vrouw naar een film gekeken. That's it! Misschien moeten we als volwassene de wereld weer bekijken en ervaren door de ogen van een kind. Of kan dat niet? Ik denk het wel. Maar letten op details is lastig als de waan van de dag je in toom houdt.

Op de weg terug naar huis kreeg dit verhaal al een beetje vorm. Is dit wat die docent bedoelde? Gewoon beginnen met schrijven? Leeglopen door je vingers? De wereld beschrijven? Waar leidt dit toe? Veranderen deze stukjes ooit in fraaie poëzie of zit dat niet in me en blijf ik tot in lengte van jaren (als dit blog dan überhaupt nog bestaat) in deze vorm/stijl schrijven? De tijd zal het leren.


maandag 11 november 2013

Waarom The Beatles?

"Heb je het al gehoord? John Lennon is dood!" Ik zat nog op de lagere school toen een klasgenoot mij deze vraag in de vroege ochtend van 9 december 1980 stelde. "Euhm, wie is dat ook alweer," vroeg ik nog met enige verbazing. "Die van The Beatles. Dood. Vermoord. In New York. Gisteravond voor zijn huis." In de weken die volgden, reisde ik terug in de tijd. Terug naar de jaren zestig. In die laatste weken van 1980 was het Beatlesmania all over. De idealen uit de jaren zestig waren weer springlevend. Helaas om de verkeerde reden.  De dood van Lennon zorgde dat hun muziek overal was te horen. En ik werd Beatlesfan. Ook om de verkeerde reden.


Nu de band voor twee weken centraal staat in Venlo moet ik er weer aan terugdenken: hoe en waarom is die passie ook alweer ontstaan? Ik groeide op in een Beatlesloos tijdperk. Tweede helft jaren zeventig. Ja, ik kende Paul McCartney. Die was nog steeds beroemd, dankzij zijn nieuwe band Wings. Of liever gezegd: omdat hij Paul McCartney van The Beatles was. Natuurlijk had ik de grootste hits wel eens op de radio gehoord. Meer was er niet. Lennon had de afgelopen vijf jaar als kluizenaar geleefd. George Harrison en Ringo Star scoorden geen hits. Ja, Lennon had net een nieuw album uitgebracht. De single (Just Like) Starting Over vond ik gewoon oké. Maar het nummer kreeg vanaf die 9e december natuurlijk een compleet andere lading.

In de dagen die volgden zag ik huilende mensen op TV. Huilende mensen in Londen. Huilende mensen in Liverpool. In Amsterdam. In New York. Overal ter wereld kwamen duizenden en duizenden mensen samen om te bidden, te zingen voor hun idool John Lennon. De man die de zo'n belangrijk stempel op de jaren zestig had gedrukt. Iedere dag keek ik ademloos naar het journaal en actualiteitenprogramma's. De popblaadjes die ik kocht voor mijn idolen Kiss, Van Halen en The Police stonden ineens vol met The Beatles. Er verschenen speciale uitgaven en boeken over de Fab Four en vooral over Lennon. Die resterende drie weken van december 1980 vormden deels mijn muzikale smaak. Tijdens de kerstdagen zond de TROS een Beatles top 30 uit. De twee cassettebandjes die ik opnam, draaiden maandenlang onafgebroken hun rondjes op mijn stereo-apparatuur. Daarna was het tijd geworden om zelf albums van The Beatles te gaan kopen. Een jaar later kreeg ik met Sinterklaas mijn eerste Beatlesboek. Het was een soort dagboek van de jaren 60; een chronologisch overzicht. Dat boek heb ik verslonden, maar heeft nog steeds een bijzonder plekje in mijn boekenkast.


De band is daarna nooit meer uit mijn leven verdwenen. De moord op Lennon blijft me fascineren. In de loop der jaren heb ik er diverse films en documentaires over gezien. Ook las ik er diverse boeken en artikelen over. Vanzelfsprekend bestaat ook hierover een complottheorie. De CIA zou bang zijn dat de ex-Beatle zich weer tegen de Amerikaanse regering zou keren en een nieuwe generatie aan zich wilde binden. Een generatie die zocht naar een leider, een spreekbuis om hun onvrede die begin jaren 80 weer ontstond te uiten. Die Lennon moest voor altijd zwijgen. Die theorie gaat mij te ver. Het was de actie van een gek. Een man met een persoonlijkheidsstoornis: Mark David Chapman. Als ik films zie die vertellen over de dagen voor de moord, vind ik hem een enge, griezelige man. Die 8e december in New York lijkt dan bijna surrealistisch. Het verhaal is bekend, maar om het te zien, is nog steeds onwerkelijk. Chapman vroeg 's middags om een handtekening van zijn idool. Die kreeg hij. Op de hoes van dat nieuwe album 'Double Fantasy'. Toen de ex-Beatle 's avonds terugkwam uit de studio en hij Chapman passeerde, schoot de inwoner van Hawaii hem dood. Een onwerkelijk beeld. Telkens weer.

In december 1980 knipte ik behalve plaatjes van Kiss, ook plaatjes van The Beatles uit de Hitkrant, Bravo en Popfoto. Nog steeds sta ik in december stil bij de dood van Lennon. Dat doe ik bij geen enkele andere artiest. Zijn dood en alle gebeurtenissen uit die weken daarna, hebben een enorme indruk op mij gemaakt. In december draai ik net iets meer Beatlesmuziek dan anders. Dan pak ik weer een dvd uit de kast of blader ik weer eens door de boeken. Als een herinnering aan eigenlijk een hele mooie tijd. Want de vredige en feestelijke decembermaand was in 1980 eigenlijk nog meer dan anders vol met love & peace. De wereld was voor een paar weken één. De mensen zochten naar antwoorden, maar ook naar vrede. Helaas - zoals zo vaak - om de verkeerde reden. Daar was een moord voor nodig.

Omdat Venlo de Beatles sinds afgelopen weekend veertien dagen lang in de spotlight zet, begint die periode dit jaar iets eerder. De release van het nieuwe dubbelalbum - On Air:Live at the BBC - draagt daar ook zeker aan bij. Ik vind het prima en terecht. Kijk naar een foto van de band uit 1963 en pak een foto van zes jaar later. Je ziet een totaal andere band. Pak een van de eerste albums uit 1963 of 64 en luister daarna naar een album uit 1968 of 69. Je hoort een heel andere band. Vergelijk dit met artiesten van nu. Ze zien er zes jaar later bijna hetzelfde uit. Ze klinken zes jaar later bijna hetzelfde. Het eerbetoon in Venlo is dan ook terecht.

maandag 4 november 2013

Amsterdam: Bron van inspiratie. Oase van rust

"Als ik inspiratie nodig heb, hoef ik dat niet te zoeken. Dan loop ik de stad in. Daar ligt voldoende inspiratie op straat en in de mensen." Zomaar een tekst uit een boekje dat ik verleden week in een Amsterdamse boekenwinkel doorbladerde. In dat boekje omschreven bekende Nederlanders hun passie voor onze hoofdstad. Waarom ze er zo graag wonen, waarom ze zo van deze stad houden. Ik nam het boekje niet mee, maar dat kleine stukje tekst bleef wel in mijn hoofd zitten. Het omschrijft precies waarom ik mij zo met deze stad verbonden voel.


Ja, ik houd ook van rust. Ging zelfs een keer op vakantie naar een Godvergeten piepklein gehucht in het zuiden van Oostenrijk voor mijn rust, voor de stilte. Een lange weg met wat bochten, een paar hotels, twee restaurantjes, wat weilanden en een meer; omgeven door bergen. Dat was het. Heerlijk. Maar net zoveel houd ik ervan om me onder te dompelen in de massa. 'Lost in the crowd' zoals dat dan zo mooi heet. Dat kan in een grote stad als Amsterdam op allerlei manieren. Meewandelen door de drukte rondom het Damrak of op het Leidseplein. De steegjes van het oude deel met zijn typische winkeltjes. Of op een bankje op het Museumplein, ergens aan het water; gewoon mensen kijken. Slenteren langs de grachten of gewoon… lopen. Zonder te weten waar je precies wandelt.

Als ik een dag in Amsterdam ben geweest is de tank weer gevuld. De stad is een land op zichzelf. Amsterdam is geen Nederland. Net zozeer als Londen geen Engeland is of New York geen Amerika. Het zijn eigen wereldjes met eigen wetten en regels en met hun eigen typische inwoners. Wie kent ze niet: de typische New Yorkers, maar zo zijn er ook duizenden typische Amsterdammers. Mensen met een verhaal, een verhaal dat in hun gezicht gekerfd staat. Een verhaal dat rondom hun lijf danst. Vaak klinkt uit hun mond het bekende gezeur, maar ze zijn net zo makkelijk openhartig en vriendelijk tegen elke vreemdeling.

Amsterdam is een wereld waar zoveel gebeurt. En al die kleine dingen bieden mij zowel inspiratie als rust. Door niet aan de eigen dagelijkse beslommeringen te denken, maar goed te kijken wat er gebeurt. Of gewoon met de iPod-dopjes in de oren. Dan lijkt elk nummer dat klinkt passend. Alsof zich de soundtrack van die dag spontaan ontwikkelt. In Amsterdam stoort die muziek dan niet. De muziek vanuit de iPod vermengt zich met de geluiden van de stad waardoor een logisch geheel lijkt te ontstaan. Ruim een jaar geleden liep ik bij het Hilton Hotel. De plek waar Herman Brood van het dak sprong. De locatie waar John Lennon en Yoko Ono ooit hun befaamde bed-in hielden.Vanaf de stoep zette ik een eerste stap op het terrein van het Hilton en op dat moment klonk vanuit mijn iPod - die in de shufflefunctie stond- de eerste tonen van Imagine.

"Wat doe je daar toch alleen zo'n hele dag," vragen mensen mij wel eens. "Is het niet prettiger als er iemand meegaat?" Mijn antwoord luidt dan vaak: "Nee hoor! Ik vind het juist heerlijk om soms even een dagje alleen te zijn en te doen waar ik zin in heb of niet te hoeven overleggen. Mijn leven is vaak druk en hectisch genoeg. Ik heb mijn vaste winkeltjes waar ik soms even langs moet om te kijken hoe het met het aanbod van boeken, internationale tijdschriften of vinyl gesteld is. Maar voor de rest; lopen, wandelen, slenteren, kijken, mijmeren, luisteren, nadenken, ideeën opdoen, genieten en inspiratie vinden. Verloren tussen duizenden mensen of stil langs het water op een bankje. Soms gaat er wel eens iemand mee. Ook prima, maar als daar maar weer een uitstapje voor mezelf tegenover staat.

Vanaf morgen ben ik er weer voor drie dagen. Op mijn vaste stekkie bij familie wiens gastvrijheid onbetaalbaar is. Vlakbij het Museumplein. Ik heb er mijn eigen etage om rustig te werken. Een etage met - vanaf vier hoog - een uitzicht over Oud Zuid. Een deel waarin die bron van inspiratie en oase van rust fraai en op juiste wijze in elkaar overgaan.