De waan van de dag

Een bekende Nederlandse schrijver met een passie voor mijn stad doet het. Een plaatselijke boekhandelaar krijgt het voor elkaar. Andere mensen uit mijn omgeving hadden of hebben eveneens die routine.  Zelf deed ik het twee jaar achterelkaar in de maand december. Iedere dag een stukje schrijven op een blog of welk ander medium dan ook op het Internet. 

Is het gebrek aan inspiratie die bepalend is of je daar als schrijver in slaagt? Nee, ik ben namelijk juist geneigd te zeggen dat de waan van de dag je ergste vijand is. Anderzijds is het juist diezelfde waan van de dag die tevens de grootste bron van inspiratie is. Kijk om je heen en zie wat er gebeurt. In je omgeving, maar vooral in jezelf. Wat maken situaties, herinneringen, dat artikel in de krant of het gedrag van anderen in je los? Ik doe het nu dus niet dat iedere dag dat stukje schrijven. Al neem ik het mij wel vaker voor. Vooral omdat ik die Nederlandse schrijver, die boekhandelaar en die andere personen om mij heen die het wel doen zo enorm waardeer.

Iedere dag ontstaat ook in mij wel een verhaal. Soms zelfs meerderen. Daar hoef ik niet over na te denken; dat groeit vanzelf. Het is een deel van mij. Schijnbaar ben ik een denker. Zeker ben ik een schrijver. Misschien ben ik juist geen doener. Anders liet ik mijn hersenspinsels wel dagelijks op enig moment de vrije loop: vanuit de grijze massa naar mijn vingers op het toetsenbord. De waan van de dag wint het echter telkens weer. Want steeds neem ik weer nieuwe beelden in mij op. Bewust en onbewust. Mijn hoofd is groot genoeg om heel veel op te nemen. Leeglopen kan altijd nog; al word ik er tevens dagelijks mee geconfronteerd dat het brein je plotseling in de steek kan laten. En dat komt er bij mij misschien ooit een moment dat óók ik heel veel niet meer weet.

Of is het juist dat? De vrees dat ik te vaak hetzelfde onderwerp verstop in mijn stukjes. Zoals nu. Het komt regelmatig terug. Natuurlijk valt dat goed te verklaren. Dat onderwerp dat nu al drie jaar onderdeel is van mijn dagelijks leven en het zeker de afgelopen anderhalf jaar behoorlijk beheerst. Maakt dat wat uit? Nee, het is een redelijk bepalend aspect van mijn leven en het is een onderdeel - hoe zwaar soms ook - waar ik mij aan vastklamp. Straks is het er niet meer, maar als het er niet meer is dan ben ik zo veel meer kwijt. Dan is ook zij er niet meer. Dan valt een basis voorgoed weg. Dat is beangstigend. Ik ben niet alleen daar veel mee bezig, maar het triggert tevens de ervaringen van een eerder groot verlies waarvan ik mij nu meer en meer afvraag of ik het wel 'dat zo belangrijke plekje' heb gegeven. Ben ik niet al 17 jaar lang op de vlucht?

Gelukkig biedt het leven zo veel meer. Kleine en grote momenten zorgen dagelijks voor verhalen in mijn hoofd. Soms krijgen die verhalen al kop en staart en zijn ze klaar om uitgewerkt te worden. Te vaak gebeurt dat niet. Soms blijven het slechts flarden en verdwijnen ze weer. Ergens naar de achtergrond of definitief. Bijna iedere ervaring kan een verhaal opleveren. Of het nu dat meisje is op die fiets. Dat meisje dat op een vroege en vooral stille zondagochtend op een lege en verlaten weg toch keurig haar hand uitstak. Inwendig gaf ik haar een ovationeel applaus. Veel meer beschaving en fatsoen kom je op een dag niet tegen. Ook goed gedrag huist vaak in het kleine. Hoeveel verhalen schoten door mijn hoofd toen ik afgelopen maandag weer even terug was op het terrein van de Radboud Universiteit van Nijmegen. Mooie herinneringen, maar ook vurige wensen en vragen waarop alleen ik antwoord kan geven, kwamen naar boven. Of het feit dat een vriend dit weekend met zijn gezin voor een vakantie naar New York is vertrokken. De stad die ik zelf tien jaar geleden bezocht en toen definitief in mijn hart sloot. De stad die nu nog vaak voor mooie herinneringen, maar vooral voor veel inspiratie zorgt. Al deze ervaringen leveren hun eigen verhalen op.

Het begin van een verhaal ontstond ook gisteravond in het plaatselijke voetbalstadion. Daar waar ik altijd ruimschoots voor de wedstrijd aanwezig ben. Telkens is er weer datzelfde ritueel. Eerst een broodje halen en dan weer even naar diezelfde plek voordat ik richting mijn eigen plaats wandel. Als ik mij in dat nog grotendeels lege stadion omdraai, zie ik boven op een verder nog uitgestorven eretribune de trainer van de tegenstander. Ook hij zit daar alleen. Een minuut of tien. Hij tuurt over het lege veld. Wat gaat er in hem om? Ontstaan bij hem ook hersenspinsels? Is dit ook voor hem een ritueel? Even afzonderen voordat er 90 gekke minuten beginnen die eigenlijk ook niet meer zijn dan de waan van de dag. 

Dat verhaal kreeg in mijn hoofd nog geen vervolg. De waan van de dag en herinneringen van toen winnen het weer van dat moment. Nu is dat beeld van die turende trainer toch weer even terug. Net zoals het beeld van dat meisje op de fiets op een stille zondagmorgen, maar ook de herinnering aan de groenrijke omgeving van de Nijmeegse Universiteit en de hectiek van New York keren weer terug. Een boek er mee vol schrijven zal niet snel gebeuren, dat is aan mij niet besteed. Maar misschien kan de waan van de dag toch iedere dag voor een stukje tekst zorgen. Of blijft de waan van de dag van zichzelf winnen en verliezen de stukjes hun houvast in mijn hoofd?

Rob