Acht en negen december 1980: de wereld stond stil.

De late avond van de 8e december in New York was de vroege ochtend van de 9e december in Nederland. Amerika stapte vol ongeloof in bed. Wij werden er mee wakker: John Lennon was voor de deur van zijn appartement vermoord door een gestoorde fan. Deze trieste moord stond aan de basis van mijn persoonlijke Beatlemania. Een spontaan samengestelde top 30 die tweede kerstdag 1980 op de Nederlandse radio was te horen, liet mij nog meer kennis maken met hun muziek. De moord en de nasleep bepaalden de entourage van december 1980. De moord en wat dit deed met de wereld zorgden voor een bijna surrealistische sfeer. Het maakte op mij als kleine jongen ongelooflijk veel indruk.

Dinsdag 9 december 1980. Ik betreed het plein van de lagere school en er staat maar één onderwerp centraal: de laffe moord op John Lennon. Mijn klasgenoten moeten mij even bijpraten; ik was namelijk nog niet op de hoogte. De ex-Beatle is op de late maandagavond 8 december voor zijn woning in New York - en dus in de vroege ochtend hier in Europa - in koele bloede door een gestoorde fan neergeschoten. Vermoord. Ik keek als kleine koter wel 's ochtends in de krant, maar daarin was dit nieuws vanzelfsprekend nog niet meegenomen. Ochtendjournaals op TV bestonden nog niet en in ons huis stond op dat tijdstip nog geen radio aan. Ik moest zelfs even schakelen: wie is die John Lennon ook alweer? Ik kende The Beatles van naam, had vast ook wel eens een liedje gehoord, maar de groep uit Liverpool was van 'voor mijn tijd' zoals dat dan heet. Ik werd geboren toen het officiële boek van John, Paul, George en Ringo al gesloten was. Vanaf het moment dat die klasgenoten mij bijpraten over dit trieste nieuwsfeit, kwamen The Beatles in mijn leven.

Om eerlijk te zijn; ik kon ook niet anders. De wereld kon niet anders. De wereld was in rouw. En daarmee overdrijf ik niet. Voor mijn gevoel beleefde ik de volledige jaren 60 in die laatste drie weken van december. Iedereen sprak over Lennon en The Beatles. Hun muziek, maar ook zijn soloplaten, domineerde op de radio. Tijdschriften, zeker de muziekbladen, pakten uit met specials en extra edities. Ik wandelde als dreumes niet zomaar even de lokale platenzaak binnen om te zeggen: "doe mij maar een aantal Beatleselpees." De muziek leerde ik kennen via de radio. Bepalend was dus die Beatles Top 30 die de TROS op eerste kerstdag uitzond. Alle hits passeerden de revue. Met mijn cassetterecorder nam ik dit twee uur durende radioprogramma op. De bandjes draaide ik in de weken en maanden erna telkens weer opnieuw af. Bij sommige liedjes was duidelijk een moment van herkenning; die had ik op de radio gehoord. Diverse andere nummers kende ik niet, maar wisten mij te boeien. Zoals alles rondom deze groep mij begon te fascineren.

Het werd een muzikale ontdekkingsreis. The Beatles brachten in relatief korte tijd veel albums uit. Hun eerste werk verscheen in 1963 en de laatste plaat dateert uit 1970. Acht jaar, 13 albums. Kom daar tegenwoordig maar eens op. En elke uitgave was een klassieker. Het eerste werk dat ik van The Beatles kocht was een verzamelalbum. Pas later volgden Sgt. Pepper, White Album, Beatles for Sale, Let it Be et cetera. Was deze ontdekkingsreis ook begonnen als Lennon niet was vermoord? Waarschijnlijk wel, maar dan veel later. En onder veel minder surrealistische omstandigheden; in een andere wereld. De sfeer die in december 1980 in de wereld heerste was een sfeer van saamhorigheid. Mensen kwamen samen. In Amsterdam, Londen, Liverpool, Tokyo, Parijs en natuurlijk New York. En telkens waren deze beelden van verdrietige mensen te zien op TV. Telkens werd er gezongen: Imagine, Give Peace a Chance, She loves You Yeah Yeah Yeah, Let it Be. Velen hadden behoefte om samen te komen en te praten over het waarom van deze zinloze moord. De sfeer van de jaren zestig was nooit meer zo sterk voelbaar - en misschien zelfs wel tastbaar - als in die weken na de dood van de man die een hele generatie wist te inspireren. Tegelijkertijd realiseerde de wereld zich ook dat de jaren zestig door die moord op Lennon definitief voorbij waren. Er was in december 1980 geen ontkomen aan. The Beatles en Lennon gaven in die weken opnieuw kleur aan de wereld; net zoals in de sixties. Ze kregen er een nieuwe generatie liefhebbers bij. Waaronder ik dus. De reden was helaas een trieste.

Rob