Vervaagde jeugdherinneringen

Op mijn blog van afgelopen dinsdag over pesten kwamen een aantal reacties. Diverse mensen wilden weten wie Jan was: de jongen die gepest werd. Inmiddels heb ik met een voormalig klasgenoot een aantal foto's uitgewisseld. Foto's die zowel voor hilariteit zorgen door kleding en haarstijl uit die periode, maar ook goede herinneringen oproepen. 

Mijn broer liet toevallig afgelopen week al weten dat hij met een voormalig klasgenoot tijdens een verjaardag herinneringen had opgehaald. Een dag later kreeg hij per mail een lijstje met namen doorgestuurd van mensen uit zijn eindexamenjaar van de HAVO. Hij kende bijna geen enkele naam meer terug. Voor mij volkomen vreemd, omdat ik er van overtuigd was nog veel personen uit mijn middelbare schoolperiode nog redelijk helder voor de geest te kunnen halen. Grootspraak zo blijkt maar weer. Want ook ik werd vandaag - dankzij die voormalig klasgenoot - geconfronteerd met een lijstje namen uit die middelbare schoolperiode. Er zat echter een foto bij. Bewust checkte ik eerst alleen de namen. Deze waren mij niet volkomen vreemd, maar bij een groter aantal dan gedacht, moest ik toch echt even diep in het geheugen graven. De bijgeleverde foto zorgde voor de nodige aha-erlebnissen.

De foto hier links is uit mijn eigen collectie (Opdracht: zoek uw blogger). Gemaakt in Theater De Maaspoort na de diploma-uitreiking. Bijna alle kopjes herken ik gelukkig nog. Maar van bijna 25 personen weet ik de naam niet meer en van ongeveer een handvol personen zou ik - als ze niet op deze groepsfoto hadden gestaan - zelfs met het mes op de keel niet geweten hebben dat ze ex-klasgenoten waren. Het geheugen doet rare dingen met een mens. De stomste kleine details blijven bij. Andere zaken verdwijnen volledig. Of zijn deze toch ergens opgeslagen, maar hapert de navigatie op weg naar dat deel van het brein waar die gewenste info ligt opgeslagen? Bepaalde dagen staan ook nu nog in mijn geheugen gegrift. Zoals die bewuste donderdag voor kerst waar ik een jaar geleden een blog over schreef. Zo heeft ieder mens speciale dagen of momenten die voor altijd bij blijven. Andere momenten vervagen volledig. En ook personen kunnen uit beeld verdwijnen. Het brein is een raar ding. Ik kan hier een lijst van kleine herinneringen neerzetten die mij  uit bijvoorbeeld deze periode zijn bijgebleven, maar in feite stellen ze niets voor. Dat maakt het zo raar dat ze daarom juist in je geheugen blijven hangen.

Maakt het ze daarom nutteloos? Nee, integendeel. Die kleine momenten zijn tijdsbeelden, documenten, onderdeel van het eigen verhaal die ongelooflijk belangrijk zijn. En al die kleine fragmenten dragen er toe bij dat iemands levensverhaal recht overeind blijft. Foto's en verhalen van anderen zijn daarbij essentieel als aanvulling. Nog specialer zijn facetten als muziek en videobeelden van toen. Muziek kan je terugleiden naar een dag, een vakantie of compleet jaargetijde. Luister eens naar een lied uit je eigen jeugd. Schrijf daarbij alle associaties op die naar boven komen. Of omschrijf je gevoel en herinneringen bij het bekijken van oude journaalbeelden, sportmomenten of het zien van een film van toen. Zo worden associaties gelegd, komt nog meer naar boven en ontstaat vanzelf een compleet levensverhaal of beter gezegd je eigen boek. En dan blijkt dat de navigatie plots niet meer hapert, maar je gewoon terugbrengt naar ontelbaar veel bijzondere momenten.

Rob